27Het belang van vitaminen (natuurlijke vitaminen en supplementen)
Vitaminen zijn onmisbaar voor het functioneren van het menselijk lichaam. Ons lichaam maakt zelf echter geen vitaminen aan. Ons lichaam zal de benodigde vitaminen dus uit onze voeding of uit supplementen moeten halen om te kunnen blijven functioneren. Daarnaast heeft ons lichaam in bepaalde situaties soms even wat meer van de ene soort vitamine nodig en op andere momenten juist weer net van het andere soort vitamine.
Iedereen, man of vrouw, jong of oud, groot of klein, licht of donker heeft vitaminen nodig. Voor onze groei, onze weerstand en het aanmaken van diverse stoffen. Overal hebben we vitaminen voor nodig.
Vitaminen uit voedsel
Bij een gezond lichaam en bij voldoende gevarieerd eten zal je lichaam alle benodigde vitaminen uit de voeding kunnen halen. In bepaalde gevallen kan het nodig zijn bepaalde vitaminen middels supplementen aan te vullen. Daarover later meer.
20 Essentiële vitaminen en mineralen
Goede voeding moet in de eerste plaats natuurlijk gezond zijn, maar er moet ook een goede balans zitten in de inname van bepaalde stoffen. Om te beginnen zijn natuurlijk de juiste hoeveelheden verzadigd en onverzadigd vet, zout en suiker belangrijk en natuurlijk niet teveel toegevoegde stoffen zoals bepaalde E-nummers. Als je voeding goed in balans is zal je doorgaans de belangrijkste vitaminen en mineralen wel binnen krijgen. Heb je het gevoel dat dat niet zo is, dan kun je dat altijd even door je huisarts laten checken. Die kan testen of je een tekort aan bepaalde vitaminen of mineralen hebt.
De meest belangrijke vitaminen en mineralen zijn vitamine A, vitamine D, vitamine B12, vitamine E, vitamine K, vitamine C, Folaat, Choline, Calcium, Fosfor, Magnesium, Thiamine (vit. B1), Ijzer, Riboflavine (vit. B2) en Zink.
Vitamine A
Vitamine A heeft een positieve invloed op heel veel lichaamsfuncties. Het helpt bij de celdeling en is nodig om het gezichtsvermogen te behouden. Zwangere vrouwen daarentegen moeten weer voorzichtig zijn met vitamine A, want dat kan schadelijk zijn voor de ongeboren baby.
Vitamine A rijk voedsel is onder andere margarine, zuivel, lever, eieren, vis, fruit en wortel.
Vitamine B
Voor het winnen van energie heeft ons lichaam vitamine B nodig. Tevens zijn deze vitaminen nodig om weer energie vrij te maken op het moment dat ons lichaam hier om vraagt. Ook voor de productie van rode bloedcellen zijn B-vitaminen onontbeerlijk. Rokers en mensen die drinken hebben weer meer B-vitaminen nodig dan niet-rokers en niet–drinkers. Vitamine B helpt tevens tegen nervositeit, moeheid, lusteloosheid en concentratiegebrek. Aangezien niet alle B-vitaminen in het lichaam worden geproduceerd zullen we ze dagelijks middels de juiste voeding binnen moeten zien te krijgen. Vitamine B rijk voedsel is onder andere vis, melk, vlees, aardappels, groente en noten.
Vitamine C
Vitamine C zorgt onder andere voor de vorming van bindweefsel, waardoor onze wonden kunnen genezen. Tevens zorgt het ervoor dat ijzer in het lichaam kan worden opgenomen en dat onze weerstand wordt verhoogd. Vitamine C rijk voedsel is onder andere groente (broccoli en kool), aardappels en fFruit (citrusfruit, kiwi, bessen en aardbei).
Vitamine D
Ons lichaam heeft vitamine D nodig om sterke botten en tanden te kunnen maken. Daarnaast bevordert vitamine D de opname van calcium en fosfor. Onze huid kan vitamine D gewoon uit het zonlicht halen. Tien minuten zonlicht per dag is al voldoende. Kom je nooit buiten of alleen helemaal ingepakt of gesluierd, dan zal je lichaam niet voldoende vitamine D aan kunnen maken en zal je de dagelijkse dosis vitamine D tijdens de maaltijden of met supplementen moeten aanvullen.
Vitamine D rijk voedsel is onder andere melk, zalm, haring, tonijn en eieren.
Vitamine E
Vitamine E gaat de vrije radicalen in ons lichaam tegen. Deze vrije radicalen doen ons lichaam verouderen. Daarnaast spelen ze een belangrijke rol als antioxidant en dan vooral in de onverzadigde vetzuren in de bloedcellen en in de celwand, de bloedbaan en het weefsel. Vitamine E zit vooral in plantaardige vetten zoals tarwekiemolie, zonnebloemolie, amandelolie, noten en bladgroente.
Vitamine F (foliumzuur)
Vitamine F, ook wel bekend als foliumzuur, wordt ook wel B11 genoemd. Deze vitamine is belangrijk voor de vorming van rode bloedcellen, voor de groei en de weefselvorming. Het ondersteunt tevens de afbraak van cholesterol en vetdeposito’s in de bloedvaatwanden. Voor vrouwen die zwanger willen worden of al zijn wordt vaak extra foliumzuur voorgeschreven om de kans te verkleinen dat de baby een open ruggetje krijgt. Vitamine F rijk voedsel is onder andere groene groente (spruitjes, spinazie en broccoli), alle soorten fruit en volkoren producten (bruin brood en zilvervliesrijst).
Vitamine K
Vitamine K maakt deel uit van een ingewikkeld proces dat bloedstolling mogelijk maakt. Vitamine K rijk voedsel is onder andere broccoli, sla, kool, kaas en spinazie.
Extra voedingsstoffen
Een gezond, gevarieerd eetpatroon is dus van groot belang om gezond te blijven en bovendien om lekker in je vel te (blijven) zitten. Eet je gezond en gevarieerd, dan krijg je doorgaans voldoende voedingsstoffen, vitaminen en mineralen binnen. Toch kan het gebeuren, door bepaalde omstandigheden of in bepaalde perioden in je leven, dat je misschien toch extra voedingsstoffen nodig hebt.
Bepaalde medicijnen kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat je lichaam minder goed vitaminen en mineralen opneemt. Indien nodig kan je huisarts dan naast die medicijnen ook de juiste voedingssupplementen voorschrijven.
Mensen die roken hebben meer vitamine C nodig dan niet-rokers. Eet daarom wat extra fruit of extra voedingssupplementen. Stoppen met roken is natuurlijk nog veel beter.
Zwangere vrouwen dienen veel verse groenten, fruit en eiwitten te eten. Daarnaast krijgen ze vaak extra foliumzuur voorgeschreven.
Oudere mensen hebben vaak meer behoefte aan calcium.
Mensen die geen vlees, melk en eieren eten zullen hun voeding ook moeten aanvullen met extra vitamine B12, calcium, ijzer en essentiële aminozuren.
Tijdens of na ziekte
Mensen die ziek of herstellende daarvan zijn, bijvoorbeeld na een operatie hebben vaak ook extra voedingsstoffen nodig. Veel energie (calorieën) en eiwitrijke voeding is dan zeer belangrijk. Het extra eiwit zorgt dan voor de opbouw van spierweefsel en de calorieën geven extra energie. Je lichaam kan deze extra stoffen dan goed gebruiken en ze zullen je herstel bevorderen.
