Zuid-Afrika heeft opnieuw miljoenen condooms moeten terughalen wegens defecten. Uit proeven bleek dat vijf van de dertien geteste partijen de luchtproef niet doorstonden. Alle gebarste condooms komen van één fabrikant. In augustus riep de overheid al twintig miljoen condooms terug.
Het ministerie van Gezondheid verspreidt jaarlijks gratis vierhonderd miljoen condooms in klinieken en gemeenschapscentra. Condoomgebruik speelt een centrale rol in de preventie van hiv, het virus dat aids veroorzaakt, en bij gezinsplanning. In augustus waarschuwde de regering voor condooms van het merk Choice, geproduceerd door het bedrijf Zalatex. Medewerkers van dat bedrijf zouden een ambtenaar hebben omgekocht om afgekeurde partijen condooms toch een stempel van goedkeuring te geven. Van de twintig miljoen mogelijk defecte condooms die werden gedistribueerd zijn er slechts twaalf miljoen teruggevonden.
Aidsorganisaties zijn bezorgd over de gevolgen van dit tweede geval van defecte condooms. Het heeft in Zuid-Afrika jaren geduurd voor het gebruik van kapotjes werd geaccepteerd. Onder het diepgelovige Apartheidsregime werden voorbehoedsmiddelen gezien als werktuigen van de duivel. Ook mannen uit traditionele Afrikaanse bevolkingsgroepen hebben een diepgewortelde afkeer van het rubbertje. Om het condoom iets toegankelijker te maken voor deze groep introduceerde Durex in 2005 een ‘extra large’-versie.
Al deze stapjes in de richting van het rubber lijken nu door het tweede schandaal op korte termijn met defecte condooms een terugslag te krijgen. Aids in Afrika komt voor 95 procent uit heteroseksueel verkeer. Campagnes die zich richten op onthouding en monogamie hebben maar weinig effect.
Informatie over het condoom is voor miljoenen dubbelzinnig, omdat religieuze leiders gebruik van het kapotje sterk veroordelen. Zo waarschuwde de aartsbisschop van de Mozambikaanse hoofdstad Maputo eind september voor het condoom, dat volgens hem door ‘niet nader genoemde Europese landen’ werd ingesmeerd met het aidsvirus om zo ‘de Afrikanen snel uit te moorden’.
