In veel recepten staat backing soda, bakpoeder of gist vermeld. Maar wat is nu eigenlijk het verschil, het zijn alle drie rijsmiddlen. Ik ga het voor jullie eens op een rijtje zetten. Om ons baksel mooi te laten rijzen hebben we een rijsmiddel nodig, in brood wordt meestal gist gebruikt, maar in taarten, cakes en andere baksel gebruikt men bakpoeder of backing soda. Dit geeft het baksel volume, luchtigheid en ook de stevigheid.
Baking soda
Backing soda is niet hetzelfde als bakpoeder, het wordt ook wel zuiveringszout of natriumbicarbonaat genoemd. Maak niet de fout om natriumcarbonaat te gebruiken. Dit is namelijk de gewone soda en die is alleen bedoeld voor de schoonmaak.
Wat doet nu backing soda? Dit is een veilig rijsmiddel zonder toevoegingen. Het is een basisch zout wat wel een zuur nodig heeft, vaak gebruik je hierbij in het recept citroensap of appel-cider-azijn. Dit heb je nodig om het te activeren. Als je een beetje citroensap op backing soda druppelt hoor je het sissen en je ziet het borrelen. Als er in het recept al een zure ingrediënt wordt toegevoegd, hoef je geen citroensap of appel-cider-azijn toe te voegen, de backing soda wordt dan al geactiveerd door de ingrediënten. Voeg backing soda altijd als laatste toe, roer niet teveel want dit haalt de luchtigheid van het baksel weg. Voeg niet teveel toe want als je teveel gebruikt zal je dit direct proeven. Hou je dan ook altijd aan de hoeveelheid die in het recept beschreven staat.
Maar wisten jullie dat backing soda een veelzijdig product is? Backing soda is namelijk een uitstekend schoonmaak artikel.
Wat kun je allemaal doen met backing soda?
Er zijn heel veel dingen die je met backing soda kan doen. In de keuken of in de tuin, maar ook in de badkamer is het vaak een uitkomst. Je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken wat je er allemaal mee kan doen. Zo kan je backing soda gebruiken voor:
1. Wasmiddel versterker – voeg een half kopje backing soda toe aan een vloeibare wasmiddel. Hierdoor maakt je de was witter en stralender.
2. Mondspoelmiddel – meng wat backing soda in een glas water en gorgel hiermee.
3. Magnetron schoonmaken – Strooi wat backing soda op een schone vochtige spons, wel goed naspoelen met water.
4. Kleed verfrissen – Strooi backing soda op het kleed en laat zeker 20 minuten zitten, zuig het schoon met de stofzuiger.
5. Geurtjes uit de snijplank halen – Wanneer je een plastic snijplank gebruikt gaat die vaak ruiken. Strooi dan wat backing soda op de plank, goed schrobben en daarna afwassen.
6. Tanden bleken – Doop je tandenborstel elke keer in backing soda voordat je je tanden poetst. Poets je tanden zoals altijd om je tanden op een natuurlijke manier witter te maken.
7. Luchtverfrisser – Backing soda mengen met jouw favoriet badzout. Doe in kleine luchtdoorlatende stoffen zakjes en plaats door het huis heen. De backing soda versterkt de geur van het badzout.
8. Insectenbeet of bijensteek of een splinter – Om de pijn en de zwelling te verminderen maar ook om een angel te verwijderen maak je een papje van backing soda en water, laat even intrekken en je kunt zo de angel/splinter verwijderen.
9. Bruine bonen – Om bonen beter verteerbaar te maken laat je gedroogde bonen in een oplossing van 4 kopjes water en een half kopje backing soda weken.
10. Frisse koelkast – Plaats een open bakje met backing soda in de koelkast om vervelende geurtjes te verwijderen.
11. Toilet schoonmaken – Gooi een kopje backing soda in het water van het toilet en laat een uur intrekken. Reinig het toilet daarna met een borstel en trek door.
12. Onkruid – Onkruid tussen de voegen van je tegels? Strooi hier wat backing soda overheen.
13. Bloemen – Voeg een theelepel backing soda toe aan de vaas met snijbloemen, zo blijven ze langer mooi.
14. Schoenen – Vieze luchtjes in je schoenen? Strooi er wat backing soda in.
15. Oven schoonmaken – Strooi bcaking soda op de bodem van je oven, spuit (met een plantenspuit) hier water op en laat zo een nacht intrekken. De volgende dag boen je de oven zo schoon.
16. Eitjes koken – Backing soda aan het water toevoegen. De schil laat veel makkelijker los wanneer je hem pelt.
17. Fris matras – Wanneer je de bedden verschoont kun je de matrassen verfrissen door er wat backing soda op te strooien. Laat een paar uur zitten voordat je het opzuigt met de stofzuiger.
18. Bloedvlek – ‘Verse’ bloedvlekken in kleding kun je in koud water schoonmaken. Als het bloed al is opgedroogd laat het dan een paar uur in koud water met wat backing soda zitten. Daarna wassen en maakt het helemaal schoon (nooit met heet water bloedvlekken schoonmaken!).
Er zijn nog talloze dingen op te noemen waarbij backing soda een uitkomst is, maar dat zou te veel zijn.
Wat is Bakpoeder
Bakpoeder is een carbonaat en een zuur. Zodra bakpoeder in aanraking komt met water ontstaat er een verbinding met het toegevoegde zuur er vormt zich koolzuurgas. Dit koolzuurgas zorgt ervoor dat alles mooi gaat rijzen. Het zuur wat meestal in deze bakpoeders gebruikt wordt zijn: citroenzuur of wijnsteenzuur. Vaak bevat bakpoeders ook nog wat zetmeel. Dit is alleen voor de veiligheid om de bakpoeder in een vochtige omgeving niet te activeren. Bakpoeder is een kant-en-klaar product en er hoeft niet zoals bij backing soda citroensap of appel-cider-azijn toegevoegd te worden. Zodra je de bakpoeder toevoegt ontstaan er gelijk belletjes en bij het bakken nog eens. Hierdoor ontstaat er een luchtig baksel.
Wijnsteen
Soms zie je in recepten wijnsteen staan, dit is een organisch zuur dat van nature voorkomt in de zure vruchten. Druiven is het meest bekend om de wijnsteenzuur. Wijnsteenzuur vormt zouten in bijvoorbeeld druivensap en daardoor kristalliseert het. Wijnsteenzuur is een natuurlijk bewaarmiddel in combinatie van eiwitten en vormt zo een stabilisator. Dit maakt het product hittebestendig en volumineus.
Gist
Gist wordt in andere baksels gebruikt dan gebak. Gist is een schimmel, terwijl bakpoeder een chemisch middel is. Zowel gist als bakpoeder zorgen voor het ontwikkelen van koolstofdioxide gas, wat als luchtbelletjes in het deeg zichtbaar wordt. Gist produceert de koolstofdioxide gas van de suikers die in het deeg aanwezig is.
Bij gist heb je altijd een uitgesproken “gist smaak” en bij bakpoeder niet. Daarom wordt in brood gist gebruikt en geen bakpoeder.
Recept Mueslibrood
Wat heb je nodig:
- 250 ml melk (kokos, amandel of koemelk)
- 50 gram biologische roomboter
- 250 gram roggemeel
- 200 gram speltbloem (mag ook een andere bloem zijn)
- Snufje zout
- 1 tl koekkruiden of kaneel
- 1 el kokosbloesemsuiker
- 1 zakje droge gist
- 200 gram gedroogde cranberry’s en abrikozen
- 150 gram noten muesli
Zo maak je het:
1. Verwarm de melk met de boter in een steelpan tot het lauwwarm is.
2. Zet het vuur uit en laat de boter smelten.
3. Meng de meel en bloem in een ruime kom met het zout, kruiden, gist en de suiker.
4. Voeg er de melkboter mengsel aan toe en kneed met de mixer met de deeghaken tot een glad deeg.
5. Laat het deeg afgedekt met een vochtige theedoek op een warme en tochtvrije plek 45 minuten rusten.
6. Kneed het deeg opnieuw en kneed er de cranberry’s, abrikozen en muesli door.
7. Kneed het deeg nog een keer goed en doe het deeg in een ingevette en bebloemde broodvorm.
8. Dek het blik weer af met een vochtige theedoek en laat het op een warme en tochtvrije plek 45 minuten rusten.
9. Verwarm de oven 10 minuten voor tot 180o C.
10. Bak het mueslibrood in het midden van de oven in ongeveer 45 minuten gaar.
11. Controleer op de gaarheid door erop te kloppen. Klinkt het hol, dan is het brood gaar.
Lekker besmeren met biologische roomboter of met zelfgemaakte jam. Om je vingers bij af te likken, zalig!
Het brood kan natuurlijk ook in een broodbakmachine gemaakt worden, volg dan de gebruiksaanwijzing van de machine voor een brood met een lange rijstijd en met ingrediënten.
Eet smakelijk
