Het ligt in de schappen van Walmart, de grootste Amerikaanse supermarktketen; een brood met op de verpakking een witte duif en de tekst Ezekiel 4:9. Bakkerij Food for Life bakt brood uit organisch geteeld graan, gebaseerd op een tekst uit de Bijbel: En neemt gij voor u tarwe, en gerst, en bonen, en linzen, en heerse, en spelt en doe die in een vat, en maak die u tot brood.
โDat brood is behoorlijk populairโ, zegt trendwatcher Goos Eilander. โHet ligt al drie jaar bij Wal-mart en die hebben een behoorlijk streng assortimentsbeleid. Als je het daar presteert om drie jaar in de schappen te liggen, moet je echt wel een vaste afname hebben.โ
Wat begon in Amerika komt nu ook voorzichtig onze kant op gewaaid: de religieuze voedselbeweging. โHet is een duidelijke trendโ, zegt Eilander. โEen trend die zich op een fors aantal plekken ter wereld manifesteert. Het heeft te maken met de bewuste lijn van het geloof als iets spiritueels. Ook heeft het ermee te maken dat er veel gebeurt wat onverklaarbaar is. Er heest een ongerust gevoel. De zoektocht naar spiritualiteit is iets dat helpt, mensen willen zich weer โwelโ voelen.โ
En daar springt de voedselbranche gretig op in. Een ander voorbeeld van een product met een religieus tintje is de Heโbrew bierlijn van Schmalz. De biertjes met namen alsGenesis Ale en Messiahs Bold zijn volgens Eilander een doorslaand succes in de Verenigde Staten. Koosjere wijn is er volgens Eilander altijd al wel geweest, โmaar pas de laatste anderhalf jaar durven mensen ervoor uit te komen dat ze het gebruiken. Voorheen vermeed men alles wat biologisch of ecologisch was, dan had je toch het gevoel dat je in een soort geitenwollensokkencircuit terechtkwam. Maar dat is de laatste jaren flink veranderd.โ
De religieuze voedseltrend gaat verder dan alleen losse producten. Bijbelse diรซten bestaan al een aantal jaren en zijn in Amerika mateloos populair. Dat daar een flinke munt uit geslagen kan worden bewijst George Malkmus. Van zijn boek Godsโ way to ultimate health zijn er wereldwijd al een kwart miljoen verkocht. Een tiendaagse introductiecursus โgezond leven volgens Gods planโ kost zoโn 2.000 dollar. Het dieet is inmiddels zo populair in Amerika dat het ook wel de christelijke Weight Watcher wordt genoemd.
De dieetgoeroe is van huis uit dominee en laat de twee vakgebieden naadloos op elkaar aansluiten. Het dieet dat hij zijn aanhangers voorschrijft heet dan ook niet voor niets het Hallelujah Diet. Het is gebaseerd op Genesis 1: 29: En God zei: โHierbij geef ik jullie alle zaaddragende planten en alle vruchtbomen op de aarde; dat zal jullie voedsel zijn.โ
Malkmus is zo overtuigd van de werking van zijn dieet dat hij inmiddels 5.500 Health Ministers heeft aangesteld om de goede boodschap aan heel Amerika te verkondigen.
Een dagje Hallelujah diรซten betekent 85 procent onbewerkt en rauw voedsel eten, en 15 procent gekookt voedsel. Het menu bestaat vooral uit groenten, fruit, bonen, granen, noten en zaden. Dierlijke producten zijn verboden. Voor gelovigen met overgewicht is er echter meer keus dan alleen het Hallelujah Dieet. Bijvoorbeeld het What would Jesus eat dieet, ontwikkeld door dokter Don Colbert, eveneens een vegetarisch dieet. Toch zijn niet alle Bijbelse diรซten vegetarisch. The Makers Diet is gebaseerd op het Bijbelboek Leviticus en moedigt juist aan bepaalde soorten vlees en zuivelproducten te eten.
De opkomst van de religieuze voedselbeweging zie je hier ook โ, zegt trendwatcher Adjiedj Bakas. โVooral in de omgeving Putten en andere delen van de Biblebelt. Je ziet het vooral bij de EO-jongeren.โ Die willen volgens Bakas een betere balans tussen commercie en spiritualiteit. โHet christendom is aan het vergroenen, men wil een betere aarde, eerlijk eten.โ Voor producten als het Ezechiel 4:9 brood is volgens Bakas ook in Nederland een markt.
De belangstelling voor religie en alles wat daarbij komt kijken, komt volgens Anneke Ammerlaan, die gespecialiseerd is in voedseltrends, vooral door de sturing die het geeft. โHet geeft een set regels, dat maakt het leven overzichtelijk. Mensen zoeken houvast, gaan terug naar het respect voor eten, respect voor de aarde. Dat zie je ook heel duidelijk terug in de Koran, respect hebben voor het beest dat je eet.โ Het gebeurt volgens haar op verschillende niveaus. โJe kunt ook zien dat halal bijvoorbeeld een heel andere lading krijgt: jongeren beschouwen het echt als een soort keurmerk.โ De toenemende belangstelling voor halal-producten zorgt volgens Bakas onder de christenen in ons land voor een โme-tooโ effect. โZe beginnen zich nu ook te roeren, โKijk eens wat zij allemaal hebben, wij moeten dat ook.โ
Hoewel de religieuze diรซten in Nederland nog lang niet zo populair zijn als in Amerika, verwacht Bakas dat ook dat nog wel gaat komen. โHet is nu nog een nicheproduct, maar ik denk dat het groter gaat worden. Gelovige mensen worden ook te dik.
Toenemend populair zijn ook de workshops waarbij men gezamenlijk in groepjes bijbels gaat koken. โVooral jongeren vinden dat leukโ, zegt Bakas. โDoordeweeks eten ze gewoon bij McDonaldโs, maar in het weekend gaan ze gezellig met elkaar religieus koken. Het verhaaltje erbij is het belangrijkst. De geschiedenis die erbij hoort.โ Het geeft bovendien een behaaglijk gevoel, denkt de trendwatcher. โIn kleine groepjes dingen doen, terug naar de gezelligheid, we vinden de wereld anders te kil.โ
Een van de boeken die tijdens deze workshops gebruikt worden, is het boek van de Zwolse dominee Han Wilmink, Bijbels culinair. Een kookboek vol recepten gebaseerd op bijbelse producten. โHet is heel puur en smaakvol eten met een hele intense smaak, geen rotzooi uit pakjesโ, aldus Wilmink.
Naast het geestelijk voedsel is er blijkbaar ook in ons land onder de gelovigen veel aandacht voor het lichamelijk voedsel. โIk denk dat deze trend zich nog lang voort gaat zetten, het is echt een levensstijl gewordenโ, zegt Eilander. Toch verwacht Ammerlaan niet dat de religieuze voedseltrend in Nederland zulke vormen zal aannemen als in Amerika. โWij zijn toch wat nuchterder, wij hebben niet dat aanbidderige. In Amerika zijn ze veel meer de weg kwijt.โ
bron: depers.nl