Aambeien Symptomen en Behandeling

We hebben er allemaal wel eens van gehoord of je hebt zelf last van aambeien. Niet iets waar je gezellig over praat als je er last van hebt. Je kunt er ontzettend  veel hinder van ondervinden. Wanneer je aambeien hebt, zijn er toch wel wat dingen die je hiertegen kunt doen.

Wat zijn Aambeien

Wanneer je aambeien hebt, heb je een aandoening waarbij zwellichamen opzwellen en uitzakken. Zwellichamen zijn weefsels met bloedvaten in de endeldarm. Aambeien kun je zowel inwendig als uitwendig hebben. Vaak heb je er echt hinder van. Ze jeuken, doen pijn of geven een branderig gevoel. Ze kunnen gaan ontsteken, gaan bloeden en de kans dat ze groter worden, is aanwezig. De hele dag erge jeuk is op zich al heel vervelend. Steeds tussen je billen willen krabben en de kans dat de aambeien daardoor pijn gaan doen of gaan bloeden, is geen pretje. Het bloed wat je verliest als aambeien gaan bloeden, is helderrood. Vaak zie je het bloed na de ontlasting, bij het afvegen van je billen, op het toiletpapier zitten. Wanneer je bloed in je ontlasting ziet, moet je altijd de arts even raadplegen want het kan ook iets anders zijn. Rood bloed is wel een teken dat het van de onderste gedeelte van je darm afkomstig is en meestal ook van aambeien.

Er zijn inwendige en uitwendige aambeien. Die inwendige zie je dus niet zitten en kunnen opeens gaan bloeden. Als dat gebeurt, kan dat best wel schrikken zijn. Donker bloed en zwarte ontlasting zijn vaak tekenen dat de bloeding in veel hoger gelegen delen van de darmen is ontstaan. Dit heeft niets met aambeien te maken en moet ook altijd nagekeken worden door je arts.

Vrouwen hebben meer last van aambeien dan mannen.  Ook tijdens een bevalling en als je ouder wordt, is de kans groter om aambeien te krijgen.

Hoe ontstaan Aambeien?

Door de anus lopen veel aders. Die zitten daar omdat ze een belangrijke functie hebben. Ze zorgen ervoor dat er niet zomaar iets uit je anus loopt en ze regelen de sluitspierfunctie. Wanneer je zwak bindweefsel hebt of een gebrekkige doorbloeding, is de kans op aambeien vergroot. Zeker als je ook nog flink moet persen bij de stoelgang omdat je ontlasting te hard is,  heb je meer risico om aambeien krijgen. De druk op de zwellichamen wordt bij het persen te groot. Wanneer je flink moet persen is dat natuurlijk een teken dat je ontlasting niet in orde is en is het noodzakelijk om hieraan te werken. Het is belangrijk om hierop te letten. Veel darmklachten kunnen aambeien veroorzaken. Aambeien verergeren als je weinig beweegt en overgewicht hebt.  Ook wanneer je veel moet hoesten, geregeld zwaar tilwerk doet of veel laxeerproducten gebruikt, kan de kans op aambeien groter worden. Erfelijkheid kan ook een oorzaak zijn. Wanneer je veel zit, worden de darmen minder gemasseerd en is de ontlasting vaak harder en droger. Wanneer je eenmaal aambeien hebt, is het niet zo dat je ze altijd zult houden; ze kunnen wel verminderen of weggaan.

Verder kan de lever ook nog een oorzaak zijn voor het ontstaan van aambeien. De bloedvaten komend uit de poortader, lopen direct door naar de lever. Wanneer de lever uit balans is, kan dit de doorbloeding verminderen waardoor de druk op de poortader verhoogt en dus ook de druk op de bloedvaten in de endeldarm. Ook mensen met levercirrose hebben meer kans op aambeien. Levercirrose hoeft helemaal niet te ontstaan door veel alcohol, kan ook komen door te veel suikers en verkeerde voedingspatronen. De lever heeft vele functies, waaronder  het ontgiften en aanmaak van verteringssappen. Wanneer de lever zijn functie slecht kan vervullen, door overbelasting of teveel afvalstoffen, dan zal de kans op hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte en het krijgen van aambeien en spataderen verhogen. Een goede ontgiftingskuur zal erg belangrijk zijn.

Volgens de Chinese geneeskunde is de milt ook een grote veroorzaker. Het miltdieet kan veel voordelen bieden. Hoe dit voedingsplan in elkaar zit kun je lezen in mijn boek: “Te koud? Te warm? Eet wat bij je past!

De huisarts zal degene zijn die de  diagnose aambeien bij je stelt. Dan zal hij altijd eerst de anus onderzoeken. Soms is een inwendig onderzoek noodzakelijk. De arts kan met reguliere producten de pijn en jeuk bestrijden en soms moeten aambeien operatief verwijderd worden of worden de aambeien afgebonden.

Het is belangrijk om vooral in het beginstadium van aambeien naar je huisarts te gaan. Klachten van pijn, jeuk en bloedingen  kunnen ook ontstaan door scheurtjes in de anus, een abces, ontstekingen, fistels enzovoorts. Je moet er wel zeker van zijn dat het om aambeien gaat voor je onderstaande tips gaat toepassen.

De oorzaak van Aambeien

Op zich zijn die gezwollen bloedvaten niet meer dan zwakke plekken. Niets bijzonders dus. Het wordt pas vervelend als er veel druk wordt uitgeoefend op die plaatsen. En in de buurt van de anus hebben ze vaak nogal wat te verduren. Daar kunnen verschillende redenen voor zijn, bijvoorbeeld veel zitten en onvoldoende lichaamsbeweging, of een te hoog lichaamsgewicht. Maar de voornaamste oorzaak zit in ons eten. Tegenwoordig bevat het voedsel minder vezelstoffen. Vezelstoffen verteren niet en houden vocht vast, waardoor de ontlasting zacht en week wordt. Het ontbreken van die vezelstoffen in de voeding heeft dus een harde, droge ontlasting tot gevolg. Daardoor verloopt de stoelgang niet zo gemakkelijk. We moeten persen en kracht zetten. Dat is een zware belasting voor die zwakke plekken. Ze raken geïrriteerd en zwellen op. Zo kunnen aambeien ontstaan en uitzakken.

Wat kun je zelf doen?

1. Eet meer vezels, laat alle witte bloemproducten geheel weg. Neem volkoren brood, muesli, havermoutpap, zilvervliesrijst, volkoren pasta, aardappelen, veel groenten, groentesoepen en fruit.
2. Mijd pittig en sterk gekruid eten
3. Neem dagelijks een lepel psylliumvezels.
4. Drink dagelijks veel water, zeker 1,5 liter. Vocht is nodig voor een smeuïge ontlasting. Mijd het drinken van koffie en zwarte thee.
5. Beweeg dagelijks minimaal 1 uur flink, dit masseert de darmen en zal voor een betere darmbeweging zorgen.
6. Negeer aandrang tot ontlasten niet en houd ontlasting vooral niet op.
7. Let op je houding bij de ontlasting: een opstapje onder je voeten kan echt enorm helpen, probeer het maar eens.
8. Niet teveel met wc- papier over de aambeien strijken. Logisch dat er meer ontlasting blijft hangen aan je anus. Reinigliever met water en dep dan droog.
9. Zorg dat je een gezond gewicht krijgt en val zo nodig af.
10. Wanneer je suikerziekte, spataderen of een leveraandoening hebt, is de kans op aambeien ook groter. Laat je dus zeker behandelen voor deze aandoeningen.
11. Neem zitbaden.
12. Bij veel bloedverlies neem je extra ijzer uit peulvruchten, noten en eet je donkere groenten waar meteen ook veel vezels inzitten.
13. Ontgift je lichaam (zie mijn praktijk of boeken).
14. Laat je voeding en gezondheid eens uitgebreid testen in mijn praktijk persoonlijke-voeding.nl
15. Neem supplementen

Welke Supplementen helpen tegen Aambeien?

1. Ginkgo biloba
2. OPC druivenpitextract
3. Psylliumvezels
4. Kiezelzuur/ Silicium
5. Vitamine C

Uitleg Supplementen

Ginkgo biloba:  Dit is een boom en de oudste soort van de aarde. De bladeren bevatten een stofje dat een sterke antioxiderende werking heeft. Het stimuleert de doorbloeding en kan de aderen versterken. Het is ook licht bloed verdunnend. Dit product mag je nooit in combinatie met andere medicijnen gebruiken.

OPC druivenpitextract: is een extract uit de druivenpitten. Het heeft een bijzonder positief effect op de bloedvaten. Het kan klachten van zwellingen, jeuk en doorbloeding van de aambeien enorm verbeteren. Ook kan het bloedingen aan de aambeien verminderen omdat het de aderen heel goed versterkt. Zeker in combinatie met Vitamine C zal de werking van OPC nog groter zijn.

Psylliumvezels:  deze vezels voeg je toe aan je eten en omdat ze in staat zijn veel water aan zich de binden, wordt de ontlasting smeuïg waardoor je minder hard hoeft te persen. Ze stimuleren de darmwerking. Ook hebben ze een positief effect op de darmflora omdat ze de flora voeden. Er zitten slijmstoffen in  psylliumvezels waardoor de ontlasting als het ware naar buiten glijdt.

Kiezelzuur/ Silicium: dit is een mineraal waar veel mensen een tekort aan hebben. Een tekort kan ervoor zorgen dat het bindweefsel verzwakt en aambeien kunnen hierdoor verergeren. Bindweefsel is namelijk opgebouwd uit collageen en dit bevat weer veel kiezelzuur. Dit kun je in de vorm van een supplement nemen of drink thee van heermoes en brandnetel en eet gierst en bamboe.

Vitamine C: dit is onmisbaar om elke dag te nemen. Het verhoogt de weerstand en versterkt de bloedvaten. Het is een antioxidant en gaat veroudering van vaten tegen.

Sympthomen Aambeien

Aambeien (haemorrhoïden) zijn uitgezakte zwellichamen nabij de anus. Deze zwellichamen heeft iedereen. Ze bevinden zich aan de binnenkant op het eind van de endeldarm en het begin van de sluitspier. Zo’n zwellichaam is een sponsachtig netwerk van bloedvaatjes, bedekt door een dun laagje slijmvlies. Aambeien zijn dus eigenlijk gezwollen bloedvaten. Je kunt ze het beste vergelijken met spataderen. Ze zitten alleen op een vervelende plaats: binnen de sluitspier van de anus. Soms zijn ze zo gezwollen dat ze naar buiten puilen. Het is een pijnlijk gevoel, vooral tijdens en na de stoelgang. Soms bloeden ze, of raken ze ontstoken. Overigens zijn niet alle bloedingen uit de anus het gevolg van aambeien. Ook als je zeker weet dat je aambeien hebt, kan dat bloeden toch door iets anders veroorzaakt worden. Daarom moet een arts in geval van bloedingen altijd vaststellen waardoor het precies komt.

A) Inwendige aambei
B) Uitwendige aambei
C) Gecombineerd inwendig en uitwendig
D) Getromboseerde aambei

(In de verwijde vaten van de aambei heeft zich een stolsel gevormd)

Klachten van Aambeien

Aambeien kunnen verschillende klachten met zich meebrengen. Soms zakken ze uit, mogelijk zelfs door de sluitspier heen naar buiten. Dit geeft meestal een propgevoel. Het slijmvlies op de aambei kan kwetsbaar worden, waardoor er bij het afvegen wat helderrood bloed op het toiletpapier komt. Het is ook mogelijk dat er wat darmslijm en/of dunne ontlasting door de sluitspier ‘lekt’. Dit veroorzaakt vaak hinderlijke jeuk.

Als de aambeien in de anus afknellen zwellen ze verder op, en bestaat de kans dat ze kapot gaan. Hierdoor verlies je wat helderrood bloed na – of op – de ontlasting. De sluitspier van de anus en de huid rondom dit gebied raken daarvan meestal geïrriteerd, wat een branderig gevoel en jeuk tot gevolg heeft.

Wanneer de inklemming verder toeneemt, ontstaat vaak pijn. Soms ontstaat ook een pijnlijke zwelling in de anus. De bloedstroom in de aambei kan stagneren, er kan zich een stolsel (thrombus) vormen. Zo’n bloedstolsel in een aambei (getromboseerde aambei) is vaak zeer pijnlijk.

Aambeien Genezen

Aambeien, die eenmaal zijn uitgezakt, blijven uitgezakt. Met bepaalde maatregelen en leefregels kunnen klachten worden voorkomen of verzacht.

Aambeien Voorkomen

Klachten kunnen worden voorkomen door de stoelgang zacht te houden. Daarvoor is het eten van voldoende plantenvezels (zemelen, bruinbrood, etcetera) en het drinken van veel water nodig. Zemelen zijn het beste. U koopt ze bij de kruidenier of de drogist. Doe er een eetlepel van in een kop yoghurt. Om te beginnen drie maal per dag. Al gauw wordt uw ontlasting minder hard en droog. Als deze te dun wordt, kunt u volstaan met een of twee eetlepels per dag. Je voelt dat zelf het beste aan.

Voorts moet bij aandrang voor ontlasting het toiletbezoek niet te lang worden uitgesteld. Een zekere regelmaat voorkomt dat op ongelegen momenten de ontlasting opgehouden moet worden.

Ook het zo veel mogelijk vermijden van persen voorkomt klachten van uitzakkende aambeien.

Regelmatig een warm bad zorgt ervoor dat de anus zich kan ontspannen. Ook als er klachten zijn als branderigheid, pijn, jeuk en eczeem rond de anus is een warm zitbad een goed middel ter bestrijding van de klachten (hygiëne).

Zalven en zetpillen kunnen de pijn en branderigheid doen verdwijnen.

Zorg verder voor wat meer beweging, zeker als u een zittend leven leidt. En als je te zwaar bent, probeer wat af te vallen met een dieet uit de dieetlijst.

Gebruik niet teveel koffie, thee, koolzuurhoudende dranken en suiker. Ze prikkelen de anus en daar kunt u jeuk en eczeem van krijgen. Aambeien zijn een hinderlijke kwaal. Maar met een beetje zorg en regelmaat kom je er best weer vanaf.

De meeste patiënten met aambeienklachten hebben baat bij deze maatregelen en leefregels.

Aambeien Opereren

Wanneer ondanks het nemen van bovengenoemde maatregelen en leefregels de klachten toch voortduren, is verdere behandeling aangewezen.

Aambeien Onderzoeken

De klachten die aambeien kunnen geven, kunnen ook voorkomen bij andere afwijkingen van de endeldarm of de anus. Het is daarom van belang dat er een goed onderzoek wordt verricht en gekeken wordt naar de anus, het anale kanaal en het begin van de endeldarm. Zo nodig moet er ook ander aanvullend onderzoek plaatsvinden (uitgebreid kijkonderzoek en/of röntgenfoto van de dikke darm). Dit komt vooral voor bij patiënten boven de vijftig jaar. Bij jongere patiënten is in het algemeen het onderzoek van de anus en het anale kanaal voldoende. De arts zal het onderzoek doen in een voor de patiënt onelegante houding, namelijk de knie-/elleboogsligging of linker zijligging. Daarbij kijkt hij naar de omgeving van de anus en de anus zelf en voert ook nog met de vinger een inwendig onderzoek van de anus en begin van de endeldarm uit. Ook wordt er met een kijkbuisje in de anus gekeken naar het anale kanaal en het laatste stukje van de endeldarm. Hierbij kan worden vastgesteld of er aambeien of andere afwijkingen aanwezig zijn.

Wanneer door pijn het onderzoek onmogelijk is, kan het met plaatselijke verdoving of algehele narcose worden uitgevoerd. Een arts zal met je bespreken welke onderzoeken nodig zijn alvorens tot een behandeling over te gaan. Daarna hoor je of bij jou aambeien zijn geconstateerd, of een behandeling noodzakelijk is, en zo ja, welke.

Aambeien Behandelen

Een logische behandeling is het terugbrengen van de zwellichamen op hun oorspronkelijk plaats. Het uitzakken is dan verholpen en de aambeien kunnen dan ook geen klachten meer geven. Een tegenwoordig veel toegepaste methode is het afbinden van het overtollige slijmvlies met behulp van rubberbandjes (rubberbandligatie). Het slijmvlies sterft binnen zeven tot tien dagen af en het wondje geneest met een littekentje. Het elastiekje komt later vanzelf met de ontlasting naar buiten.

Een andere mogelijkheid is het spuiten van een irriterende vloeistof onder het slijmvlies. Als gevolg van de daarna optredende reactie verkleeft het slijmvlies aan de onderlaag. Bij een derde behandelingsmogelijkheid wordt ook het slijmvlies op de onderlaag gefixeerd. Hierbij wordt met een infrarood licht een brandwondje op het slijmvlies gemaakt.

Ook kunnen combinaties van de genoemde behandelingen worden uitgevoerd. De ingrepen kunnen allemaal poliklinisch in 15-30 minuten gebeuren. Meestal is bij meer dan de helft van de patiënten al een goed resultaat te verwachten na de eerste poliklinische behandeling voor aambeien. Indien de verzakking van de aambeien erger is, kan een tweede of derde poliklinische behandeling nodig zijn.

Een operatie met ziekenhuisopname is voor aambeien nog zelden nodig. Het operatief verwijderen van aambeien wordt slechts bij uitzondering uitgevoerd, alleen bij zeer grote en pijnlijke afwijkingen.

Bij volledig uitgezakte en ernstig afgeknelde aambeien, waarbij veel pijn bestaat, kan geen poliklinische behandeling plaatsvinden. Door middel van een operatie wordt dan de spanning van een deel van de kringspier onderbroken. In verband met de pijn vindt deze operatie meestal onder algehele narcose plaats.

Grote aambeien worden chirurgisch verwijderd. Soms wordt een inwendig verband voor 24 uur gegeven.

Aambeien Complicaties

Geen enkele ingreep is vrij van de kans op complicaties. Zo zijn er ook bij operaties voor aambeien de normale risico’s op complicaties van een operatie. Deze kunnen klein zijn, zoals een ontsteking van het vat waar het infuus in zit, of een urineweginfectie. Hinderlijker is het wanneer een nabloeding optreedt. Soms wordt dan op de afdeling nog een extra hechting geplaatst; eventueel ga je terug naar de operatiekamer om onder narcose nog een keer bekeken te worden. Indien je bloedverdunnende medicijnen gebruikt, moet je dit vóór de behandeling aan de arts melden. Deze medicijnen geven een verhoogd risico op nabloedingen en zullen derhalve tijdelijk gestopt dienen te worden in overleg met de arts.

Wanneer een rubberbandje de endeldarm verlaat (het korstje gaat van de wond), kan er wat bloedverlies optreden. Wanneer het bloedverlies meer lijkt dan een kopje vol, moet u contact opnemen met het ziekenhuis. Soms is dan directe behandeling via de Spoed Opname of Eerste Hulp afdeling van het ziekenhuis nodig.

Ten gevolge van een ontsteking op de behandelingsplaats kan er kortdurend een geringe temperatuurverhoging optreden.

De brandwondjes die bij de infraroodbehandeling worden gemaakt, kunnen enkele dagen wat vochtafscheiding veroorzaken.

Het inknippen van een deel van de sluitspier heeft op het ophouden van de ontlasting nauwelijks invloed. De behandeling geeft bijna nooit complicaties en de pijn zal meestal afnemen. De behandeling kan een vermindering geven van de onbewuste controle van winden en/of diarree.

Bij de nu nog zelden noodzakelijke operaties voor het verwijderen van aambeien kan het operatiegebied de eerste dagen na de operatie erg pijnlijk zijn. Hiervoor zullen dan pijnstillers worden voorgeschreven.

Een vervelend probleem is het op gang brengen van de ontlasting na de operatie. Dit kan de eerste keer pijnlijk en bloederig zijn, maar als de ontlasting door de laxeermiddelen soepeler is geworden, gaat het allemaal makkelijker waarbij dan ook de wonden gemakkelijker genezen. Natuurlijk krijgt u pijnstillende middelen wanneer dit nodig is

Na de Aambeien Behandeling

Voor de poliklinische behandeling is geen verdoving of narcose nodig. Toch kan bij de behandeling door rubberbandjes, inspuiting of infraroodbrandwondjes een onaangenaam gevoel optreden gedurende één tot twee dagen. De ernst van de klachten kan afhankelijk zijn van de grootte van het behandelde oppervlak. De meeste patiënten hebben geen pijnstillers nodig. Een warm bad of douche kan de klachten doen verminderen. Ter voorkoming van een harde ontlasting en persen, is het van belang na de behandeling extra vezels te gebruiken.

Na de chirurgische behandeling in het ziekenhuis moet de wond regelmatig worden verzorgd. Indien je dit niet zelf kunt, wordt in overleg met u de wijkverpleegkundige van uw ontslag op de hoogte gesteld. De wijkverpleegkundige neemt zelf contact met je op om verder afspraken te maken. Ook thuis moet u nog veertien dagen laxeermiddelen gebruiken. Het recept hiervoor krijg je mee vanuit het ziekenhuis.

Indien je in het ziekenhuis zitbaden krijgt voorgeschreven, moet je hiermee ook thuis doorgaan. Na ongeveer veertien dagen, als de wond goed droog is, mag u stoppen met de zitbaden. Ook hierbij kan de wijkverpleegkundige u zo nodig hulp bieden.

Heb je last van een moeilijke stoelgang, gebruik dan vooral vezelrijk voedsel. Ongeveer een tot drie weken na de operatie kom je voor controle terug op de polikliniek. Afhankelijk van de bestaande klachten op dat moment wordt je eventueel nog een enkele keer op de polikliniek terugverwacht.

Het anale kanaal is na een poliklinische behandeling meestal binnen drie tot vier weken genezen. Gewoonlijk merkt de patiënt er niet veel van. De gebruikelijke dagelijkse activiteiten kunnen na één of twee dagen worden hervat.

Na opname en behandeling onder narcose dient men rekening te houden met een langer ziekteverzuim.

Ook al zijn de aambeien na behandeling weer op hun normale plaats gebracht, na jaren kunnen opnieuw klachten ontstaan. Dit kun je proberen te voorkomen door zo veel mogelijk bovengenoemde maatregelen en leefregels in acht te nemen. Dus meer plantaardige vezels eten, veel water drinken en persen voorkomen.

Met dank aan de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde

Tips om Aambeien te behandelen en genezen

Tot slot kwamen we nog een aantal tips van oma tegen om het aambeienleed wat te verzachten.

• Last van aambeien? Los enkele tabletjes superol op in een halve liter water en een paar maal per dag met een watje deppen. Helpt echt.

• Aambeien, Stop wat ijsklontjes in een plasticzakje druk dit tegen de aambei, deze trekt zich dan terug.Misschien enkele keren herhalen.

• Als je last hebt van aambeien, smeer er iedere dag sudocrem op dat helpt echt.

• Neem elke dag een tabletje RUTINE in. (te halen bij De Tuinen of reformzaak). Na enkele dagen ben je van je aambeien af!

• Mijn moeder had vroeger altijd een tamme kastanje in haar zak die had ze bij haar voor aambeien, eet een stukje er van af en kauw er goed op, het help doe dat een paar keer op de dag.

• Heb je last van aambeien? Maal “wilde” kastanjes zeer fijn en neem dagelijks een goede mespunt met wat drank in. U zult zien na een tijdje heb je er geen last meer van.

• Draag een stukje wortel van helmkruid[is onkruid] op je huid b.v. aan een leren veter of ketting om je hals.

• Haal bij de drogist Hamamelis zalf van Vogel, flink smeren en met één dag zijn de klachten een heel stuk minder, na een paar dagen ben je er helemaal vanaf
• Heeft u last van aambeien , doe voor u naar bed gaat een paar ijsklontjes in een plastiek zakje en leg dat als u gaat slapen tussen u billen.
• Bij uitwendige aambeien een gebruikt theezakje erop leggen.

Omgaan met Aambeien

Aambeien zijn een veelvoorkomend, maar vervelend probleem dat gelukkig goed te behandelen is. Door een gezonde levensstijl aan te nemen, voldoende vezels en vocht binnen te krijgen en regelmatige lichaamsbeweging te integreren, kun je de kans op aambeien aanzienlijk verminderen. Mocht je toch last krijgen, dan zijn er tal van behandelingen beschikbaar, variërend van crèmes en zalfjes tot medische ingrepen bij ernstige klachten.

Het is belangrijk om klachten niet te negeren en tijdig actie te ondernemen. Een vroege aanpak voorkomt verergering en kan veel ongemak besparen. Aarzel niet om contact op te nemen met een arts als de klachten aanhouden of verergeren.

Hopelijk heeft dit artikel je inzicht gegeven in de oorzaken, symptomen en behandelingsmogelijkheden van aambeien. Door bewuste keuzes te maken in voeding en leefstijl, kun je bijdragen aan een gezonde darmfunctie en de kans op terugkerende klachten minimaliseren.