Tegenwoordig valt de term “gezonde vetten” erg vaak. Je hoort het in reclames van margarine en andere producten, maar wat betekent dat eigenlijk? En waarom zijn het nu opeens “gezonde vetten” ten opzichte van een aantal jaar geleden, toen we nog vetvrij moesten eten?
In dit artikel zet ik uiteen welke vetten belangrijk zijn voor het lichaam en waar je ze het beste uit kunt halen. Ook bespreken we waarom ze belangrijk zijn en hoeveel je er van nodig hebt. En waarom is hennepzaad gezond?
Vetten zijn van levensbelang
Het is niet eens zo gek lang geleden dat we dachten dat vet in zijn totaliteit ongezond was. Dat blijkt toch iets genuanceerder te liggen. De wetenschap heeft uitgedokterd dat er een aantal vetzuren is die ons lichaam erg graag binnenkrijgt zoals omega-3 en omega-6. Dit zijn essentiële vetzuren die het lichaam niet zelf kan aanmaken.
Omega-9 vetzuren komen het meest voor en zijn niet-essentieel – we kunnen ze zelf aanmaken uit de onverzadigde vetzuren in ons lichaam. Bovendien komen ze veel voor in onze voeding. Je lijf kan omega-9 vetzuren gebruiken ter vervanging van omega-3 of omega-6, wanneer deze niet voorhanden zijn. Maar dat is verre van ideaal omdat je lichaam hier op den duur last van krijgt.
Omega-9 vind je in dierlijke vetten en plantaardige oliën (olijfolie).
Klein weetje: de olie die door onze huidklieren wordt gemaakt heet oliezuur en bevat exact dezelfde omega-9 als olijfolie.
Wat is dat met olijfolie?
Olijfolie bevat verder palmitinezuur (een verzadigd vetzuur). Iedereen rept over hoe goed olijfolie voor je is, maar dat gaat dan niet over de onverzadigde vetzuren. Die zitten er namelijk niet zo bijster veel in. Alle wetenschap over de gezondheidsvoordelen van olijfolie, wijst naar de hoge concentraties polyfenolen. Polyfenolen hebben voor je lijf sterke antioxidant, anti-inflammatoire, antistolling en antibacteriële effecten.
Vetten voor lijfsbehoud
Onverzadigde vetzuren leveren een grote bijdragen aan het onderhoud van ons lichaam. Ze spelen bovendien een belangrijke rol bij tal van processen in ons lijf.
Al deze vetten dienen elk specifieke functies, elk verantwoordelijk voor een bijdrage aan een gebalanceerde levensstijl. Zo is omega-3 onmisbaar bij het reparatieproces van cellen in je lichaam, waardoor het bijdraagt aan het verlagen van de kans op ziektes. Omega-6 is belangrijk voor het immuunsysteem.
Omega-9 bevorderd een hele lijst aan functies van het lichaam.
Alles in de juiste verhouding
Het is belangrijk de verhouding van deze vetten in balans te hebben. In veel hedendaagse voeding zit relatief veel omega-6 ten opzichte van omega-3. Dat zorgt ervoor dat ons lichaam overcompenseert met de productie van omega-9.
De kunst is om de inname van deze vetzuren te stroomlijnen: een juiste balans van Omega-3 en Omega-6, dan doet het lichaam de rest. De ideale balans, daar is de wetenschap nog niet helemaal uit. Algemeen wordt een verhouding van 1:2 tot 1:3 als ideaal gezien. In onze Westerse voeding zitten we rond 1:20.
Vetrijke producten – Vet gezond?
Voor veel producten wordt geclaimd dat ze extra veel omega-3 bevatten. Deze veelal plantaardige, producten zijn vaak extra duur – marketing. Bovendien kun je je afvragen of het wel zo wenselijk is dat ze extra omega-3 bevatten– we willen tenslotte balans. Gelukkig is er een uitstekend alternatief: hennepzaad!
De wederopstanding van hennep als voeding
Het antwoord is nee (want ik hoor je al denken): daar zitten geen stoffen in waar je van gaat lachen of honger van krijgt. Met hennep bedoel ik hennep die speciaal wordt gekweekt voor het zaad (voeding) en de vezels.
Al heel lang staat hennep bekend als een volwassen, volwaardige voedingsbron. Althans, dat was zo voordat hennep in de jaren ’50 in de ban werd gedaan omdat het om politieke redenen als gevaarlijk werd bestempeld.
Daarvoor heeft hennep duizenden jaren gediend als grondstof en voeding. Zo was vroeger een heel groot deel van alle textiel gebaseerd op hennepvezels. Ook werden er touwen van de vezels gemaakt voor de scheepvaart. Met andere woorden, zonder hennep geen scheepvaart in Nederland, zonder scheepvaart, geen modern Nederland.
De zaden vormden een belangrijk deel van de voeding voor diegene die ze nuttigden. Wist je bijvoorbeeld dat de adel in de Middeleeuwen gemiddeld minder lang leefde dan de horigen, de mensen die voor hen moesten werken? De wetenschap verklaart dat uit het feit dat de adel vooral vlees en gebraat at, de horigen aten vooral hennep. Dat is iets om over na te denken.
Wat maakt hennepzaad gezond?
Hennepzaden zijn speciaal. Ze bestaan voor een groot deel uit olie – ongeveer 44%) Ze bevatten 33% proteïne, 12% vezels en koolhydraten (voornamelijk van de schil), vitamines (vitamine E complex), fytosterolen en mineralen.
De olie bevat essentiële vetzuren en proteïnen met alle essentiële aminozuren in significante hoeveelheden. Dat alles maakt hennepzaad gezond.
Alsof dat niet genoeg is bevat het de omegavetzuren ook nog eens in een zo goed als perfecte verhouding. De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) erkent zelfs officieel dat hennepolie de meest natuurlijke verhouding omega-3 en omega-6 vetzuren bevat. Hierdoor wordt het gemakkelijk opgenomen door het lichaam waardoor je er minimale energie aan hoeft te besteden
Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld rood vlees, kip of vis dat je eerst nog dient te bakken of te koken voordat je het überhaupt tot je kunt nemen.
Omega-3 is hittegevoelig en breekt af bij 50 °C. Ook omega-6 is hittegevoelig, maar minder dan omega-3. Dat zorgt ervoor dat de vetzuren in rood vlees, kip en vis deels zijn afgebroken. Jammer, want zo komt het niet ten goede aan het lichaam.
Wat kun je van hennep allemaal eten?
Hennepproducten komen voor in een aantal vormen. Zo heb je ruwe zaden met velletjes, maar je kunt ze ook gepeld krijgen. Er is hennepolie, meestal koudgeperst van ongepelde zaden. Deze olie is niet geschikt om in te bakken, vanwege de verhitting waardoor (een deel van de) goede eigenschappen verloren gaat.
Wel is hij ontzettend lekker. Je kunt het zo eten, door je smoothie mengen of er bijvoorbeeld dressings mee maken. Hennepolie bevat alle vetzuren die ook in het zaad zitten.
Hennepolie is bovendien goed voor huid en haar. Het hydrateert goed, en kan als je je huid ermee insmeert eczeem en acne voorkomen. Er zijn relatief veel producten te krijgen waar hennepolie in is verwerkt: shampoo’s, huidcrème, conditioners en lippenbalsems. Allemaal producten die profiteren van de kwaliteiten van hennepzaad. Ook hier geldt dat hennepzaad gezond is.
Hennep in het dagelijks leven
Hennepzaad is praktisch, betaalbaar en bovendien superlekker: door de yoghurt, door je salade of door een lekkere smoothie. Hennepzaden hebben een romige, nootachtige en pittige smaak. Het gaat goed samen met hartig en zoet. Dat stimuleert je creatief te zijn met koken, want je kunt er werkelijk van alles mee.
Met een beetje geluk is hennepzaad ooit weer de norm. Dit lukt alleen als meer mensen overtuigd raken van hennep.
Dat hoeft niet alleen een overtuiging te zijn op het gebied van voeding. Het verbouwen van hennep is een van de minst intensieve voor de grond en voor de waterreservoirs. Hennep zorgt vaak voor een veel grotere opbrengst in proteines per m² in vergelijking met andere gewassen. Het groeit werkelijk overal en heeft weinig nodig. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld soja, dat veel specifiekere eisen stelt en waarvoor complete oerbossen voor worden gekapt. Ook in dat opzich is zijn hennep en hennepzaad gezond.
Helaas is de productie van hennep niet overal gedoogd, omdat het nog te veel wordt geassocieerd met THC houdende cannabis. Toch begint hennepproductie steeds meer op te komen. Vooral in Europa beginnen steeds meer boeren in te zien dat hennep een zeer efficiënt product is om te verbouwen.
Het enige wat de henneprevolutie op dit moment tegenhoudt is dat men nog niet weet dat het bestaat.
Met dit artikel wil ik je dan ook inspireren om nieuwe dingen uit te vinden en te proberen met dit (voor ons) nieuwe product. Op http://www.hennepweb.nl vind je veel recepten vinden op basis van hennep. Van tussendoortjes tot avondmaaltijden. Je kunt bijvoorbeeld zelf heel makkelijk tofu maken van hennep!
We moeten hennep opnieuw gaan uitvinden, omdat het al zo lang niet meer is gebruikt. Probeer het eens en als je het lekker vindt, vertel het dan verder. Laat anderen weten dat het bestaat en dat het op heel veel fronten voordelig is. Experimenteer, geniet en blijf in balans.
Gezonde Groeten,
Auteursinformatie
Cees Schouls is oprichter van de websites Hennepweb.nl en Hennepenco.nl. Voor meer informatie over het eten van hennep en hennepproducten kun je contact opnemen via [email protected]
