Een rammelende maag, een slap gevoel in je benen, hoofdpijn. Tot overmaat van ramp ook nog vreselijke trek in chocola of chips. Maar dat mag niet, nee! Anders is alles tevergeefs geweest … voor de zoveelste keer. Oh, waarom lukt het mij ook nooit!?
Komt dit je bekend voor als het gaat over lijnen? Lees dan verder. Want het kan ook anders. Sterker nog: het is zelfs veel beter om het anders te doen. Gezonder en effectiever. En bovendien heel wat prettiger.
Jojo-effect
Eigenlijk zou je denken: om méér af te vallen, moet je minder eten. Want elk pondje gaat door het mondje. Dat is logisch, toch? Ja, van de ene kant wel. Als je meer eet dan je verbrandt, kom je aan. Eet je minder, dan val je af. Maar ga je ineens héél weinig eten, dan komt er een ander mechanisme in werking.
Afslanken is niet bedoeld als straf en moet zo ook niet voelen. Dat is slecht voor de motivatie en het volhouden van je dieet. Ook loop je een groot risico op het gevreesde jojo-effect. De kilo’s die je verloren hebt, komen er dan even snel weer aan en soms nog wat meer …
Waardoor wordt het jojo-effect eigenlijk veroorzaakt? En nog belangrijker: wat kun je ertegen doen?
Spaarstand
Tegenwoordig hebben wij ruim voldoende te eten, het hele jaar door. De producten in de supermarkt weerspiegelen onze welvaart, zowel in hoeveelheid als in variatie. Maar dat is niet altijd zo geweest. En ook nu is het lang niet overal zo.
De prehistorische mens was erg afhankelijk van de natuur. Niet in elk jaargetijde was er voldoende te eten. Aangelegde voorraden raakten uiteindelijk ook op. Dat leverde vaak meerdere maanden per jaar gebrek en honger op.
Ook nu bestaat er nog honger. Door armoede, misoogsten, oorlogen … Het is een gegeven van alle tijden. En van oudsher is de mens erop gemaakt om dit te kunnen overleven.
Daarvoor moet je lichaam overschakelen naar de spaarstand. Anders zou je even kwistig calorieën blijven verbranden als in tijden van overvloed. En dan zou je zo’n tijd van honger zeker niet overleven.
Kunstmatige hongerwinter
Die spaarstand is een groot voordeel. Ja zelfs onmisbaar! Zonder dat waren wij er niet eens geweest. Onze voorouders zouden verhongerd zijn voordat ze kinderen konden krijgen. Maar als je wilt afslanken, kan het natuurlijk ook een nadeel zijn.
Een streng dieet overtuigt jouw lichaam ervan, dat het gevaar loopt te verhongeren. Om te overleven in deze kunstmatige hongerwinter, draait je lijf snel de ’thermostaat’ flink naar beneden. Het gevolg: je valt niet of nauwelijks af. Of je valt wel af, maar het is vooral vocht en spiermassa, terwijl het vet blijft zitten.
Hierdoor ga je je slap voelen, je wordt sneller ziek en je wordt – zeker in het begin – geplaagd door een hongergevoel. En zodra je weer meer gaat eten, gaat je lichaam ‘hamsteren’ Zoveel mogelijk reservestoffen (vooral vet …) opslaan voor wanneer de volgende magere tijd aanbreekt. Niet prettig en ook zeker niet met het gewenste eindresultaat!
Afslanken in tijden van overvloed
Wat kun je hieraan doen? Matig in het matigen. Het ideaal is om ca. 10% (en maximaal 20%) onder je normale verbranding te gaan zitten. Dan val je langzaam maar zeker af. En als je weer meer gaat eten, kom je niet razendsnel weer aan.
Een gemiddelde vrouw verbrandt ca. 2000 kcal per dag (tenzij ze inmiddels te maken heeft met het jojo-effect). Als je groot bent of veel beweegt, verbrand je nog meer dan dat. Maar de meeste diëten komen daar niet eens in de buurt. 1500, 1200, 1000 kcal en zelfs minder is geen uitzondering.
Stop daarmee! Leer je lijf weer aan dat er eten in overvloed is, en dat het onnodig is om zelf een hele voorraad vet in reserve te houden. Ook als het jojo-effect jou al te pakken heeft, kun je daar vanaf komen. Namelijk door heel langzaam het aantal calorieën dat je binnenkrijgt op te bouwen. Daardoor wordt je kacheltje weer opgestookt en is het mogelijk om gezond af te slanken.
Aan het ijzer
Laat je lijf weten wát het moet verbranden: vet en geen spieren! Want spieren verbranden zelfs calorieën als je niets doet. Ze helpen je daarom met afslanken en later met het behouden van je gewenste gewicht. En dan zijn ze ook nog mooi van vorm en ze geven je kracht. Daar moet je dus zuinig op zijn.
Hoe doe je dat? Door goed te eten (voldoende in totaal, en ook voldoende eiwitten). En door je spieren een seintje te geven dat ze hard nodig zijn. Dat kan met krachttraining. Aan het ijzer, dus!
Bij sport om af te slanken denk je waarschijnlijk eerder aan fietsen, wandelen, hardlopen, roeien. Dingen die je lang moet volhouden en op lage (‘vetverbrandings’)intensiteit doet. Die dingen zijn zeker niet slecht! Maar gewichtentraining helpt je op andere manieren.
Tijdens een stevige krachttraining verbruik je vooral koolhydraten. Maar erna blijf je ook gedurende enige tijd meer verbranden, ook al doe je niets. En dat is dan vooral vet. Daarnaast gaan je spieren ervoor zorgen dat ze klaar zijn voor de volgende keer. Ook al ben je (gematigd) aan het diëten; je lijf zal wel uitkijken om zijn eigen spiermassa op te gaan eten! Dan liever vet, daar kun je toch niets mee optillen …
Overigens hoef je niet bang te zijn dat je eruit gaat zien als een bodybuilder. Vrouwen hebben daarvoor veel te weinig mannelijk hormoon. Wél loop je het ‘gevaar’ om mooie, strakke spieren te krijgen en het vet wat ze verbergt te verliezen.
Meer informatie
Duidelijk tot zover. Maar waar begin ik? Hoe kan ik anders gaan eten en sporten? Logisch dat je je dat afvraagt! De bekende diëten en sportmethodes zitten immers vaak heel anders in elkaar.
Neem een kijkje op de website www.slank-en-sterk.nl. Daar wordt in detail uitgelegd hoe je het stapsgewijs kun aanpakken. Al deze informatie is gratis. En met gewoon eten uit de supermarkt, enkele eenvoudige hulpmiddelen om thuis te trainen, of met een sportschoolabonnement wat je misschien toch al had, kan ook jij slank en sterk worden.
Veel succes!
Edith van der Have-Raats
