Plassen, dit moet je weten over Urine

We plassen elke dag en hoort er gewoon bij. Zeker als het maar een paar keer op de dag is en je plas niet raar ruikt of er vreemd eruit ziet. We plassen ongeveer tussen de 1 en 2 liter elke dag. Red je dat niet dan drink je te weinig. Drie keer plassen op een dag is erg weinig en meer dan 8 keer is erg veel. Probeer daar een beetje tussen te zitten. Als je veel plast kan het zijn dat je teveel drinkt maar dat kun je weer aan je plaskleur aflezen. Het kan ook betekenen dat je een zwakke blaas hebt.

Urine is een belangrijk signaal van je gezondheid. De kleur, geur en samenstelling kunnen veel vertellen over wat er in je lichaam gebeurt. Normaal gesproken is urine lichtgeel en helder, maar soms kunnen veranderingen wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen. In dit artikel bespreken we enkele veelvoorkomende afwijkingen in urine en wat ze kunnen betekenen.

Wat is urine

Urine is 95% water wat vol zit met afvalstoffen die de nieren uit het bloed heeft gefilterd. Als je veel plast kan het naast teveel drinken of een zwakke blaas ook zijn door teveel alcohol of cafeïnerijke producten hebt gedronken. Minder onschuldige aandoeningen als je teveel plast is diabetes, nieraandoeningen of afwezigheid van het hormoon ADH waardoor je nieren het water niet vasthouden (dit zie je vaak ook bij teveel alcohol gebruik en diabetes). Te weinig plassen is meestal een teken van te weinig drinken. Natuurlijk kan diaree, overgeven, hart en nier problemen ook een oorzaak zijn.

Hoeveel moet je drinken

Er wordt altijd verteld dat je 2 liter water nodig hebt per dag, meer drinken is ongezond en belast de nieren onnodig en je spoelt een boel mineralen weg. Als je fruit en groenten eet, krijg je heel wat water binnen, want ook dit bestaat voor meer dan 70% uit water. Je hebt een halve kilo groenten en fruit nodig op een dag, dus dan heb je al heel wat vocht binnen. Het is echt heel belangrijk dat je de hele dag water drinkt om je lichaam te voeden en 1,5 liter is dan voldoende (mits je veel zweet dan meer). Je urine is een mooie graadmeter om te zien of je voldoende drinkt.

De Kleur van Urine

1) Lichte, zeer doorschijnende plas = teveel gedronken. Dit kan negatief voor de nieren zijn als je dit te lang achter elkaar doet. Bovendien spoel je veel mineralen weg.

2) Een donkere plas = te weinig gedronken. Ook dit is erg slecht voor je hele lichaam maar vooral voor de lever, want dit betekent dat er teveel afvalstoffen in het lichaam verblijven.

3) Lichtgele plas = prima. Als elke plas deze kleur heeft (ochtend urine is altijd donkerder dat is normaal), weet je dat je voldoende hebt gedronken. Dat is bij iedereen anders. Sommige mensen hebben echt minder water nodig dan anderen.

Donkere urine: wat betekent het?

Donkere urine kan verschillende oorzaken hebben en is niet altijd reden tot bezorgdheid. Uitdroging is een veelvoorkomende reden: als je te weinig water drinkt, wordt je urine geconcentreerder en krijgt het een donkergele of amberkleurige tint. Dit is eenvoudig op te lossen door meer vocht binnen te krijgen.

Echter, zeer donkere, bruine of cola-kleurige urine kan ook duiden op leverproblemen, zoals leverziekten, hepatitis of galwegobstructies. Daarnaast kunnen bepaalde voedingsmiddelen (zoals bieten en rabarber), medicijnen of een verhoogde afbraak van rode bloedcellen (hemolyse) bijdragen aan een donkere kleur.

Als donkere urine gepaard gaat met andere klachten, zoals buikpijn, geelzucht (gele verkleuring van de huid of ogen) of misselijkheid, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor verder onderzoek.

Eiwit in urine (Proteïnurie)

Normaal gesproken bevat urine nauwelijks eiwitten. Als er toch grote hoeveelheden eiwit in urine aanwezig zijn, spreekt men van proteïnurie. Dit kan verschillende oorzaken hebben. In sommige gevallen is het tijdelijk en onschuldig, bijvoorbeeld door hitte, stress, intensief sporten of uitdroging. Echter, aanhoudend eiwitverlies via de urine kan wijzen op nieraandoeningen, diabetes, hoge bloeddruk of een infectie.

Eiwit in de urine kan worden vastgesteld met een urinetest of een 24-uurs urineonderzoek. Als proteïnurie herhaaldelijk wordt aangetroffen, kan verdere analyse nodig zijn om te bepalen of er sprake is van schade aan de nieren.

Creatinine in urine: een maat voor nierfunctie

Creatinine is een afvalproduct dat ontstaat bij de afbraak van spierweefsel en wordt via de nieren uit het bloed gefilterd en uitgescheiden in de urine. De hoeveelheid creatinine in urine wordt vaak gebruikt om de nierfunctie te beoordelen.

Een te hoge creatininewaarde in urine kan wijzen op een verhoogde spierafbraak, veel eiwitinname of bepaalde medicijnen. Aan de andere kant kan een te lage uitscheiding van creatinine duiden op verminderde nierfunctie, uitdroging of bepaalde spierziekten.

Om een goed beeld van de nierfunctie te krijgen, wordt creatinine vaak gecombineerd met andere metingen, zoals de glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) en het serumcreatininegehalte in het bloed. Een arts kan met deze informatie bepalen of de nieren goed werken of dat er sprake is van een mogelijke nierziekte.

De Geur van Urine

Ook de geur van urine verklapt veel. Sterke, vies ruikende plas is een teken van teveel afvalstoffen in het lichaam , In de ochtend is de plas altijd donkerder dat is normaal. Heb je medicijnen of supplementen genomen en zeker de B-vitamine dan kan je plas daarna er gif geel uitzien. Het overschot aan B-vitamine plas je dus gewoon uit. Dat noem ik nog eens een duur plasje. Wanneer je gezond eet hoef je maar een lichte B-vitamine te nemen (max 100% ADH) tegenwoordig adviseren ze belachelijk hoog gedoseerde B-vitamine wat je toch uitplast.

Vreemde plas

Verder kan je plas ook vaak verschillend van substantie zijn, zo kan het heel troebel of schuimend zijn. Op zich hoef dit geen probleem te zijn als het af en toe eens voorkomt. Maar als je er ook klachten bij krijgt dan kan het duiden op teveel witte bloedcellen en pus in je plas. Vaak heb je dan ook buikpijn, branderig gevoel bij het plassen. Dan zou ik zeker even je plasje wegbrengen naar een huisarts want dat kan duiden op een ontsteking in de blaas of de filters van de nieren.

Soms zie je aan het eind van je plas dat je plas wittig wordt. Dat kan een teken zijn van hoog gehalte aan fosfaatzouten. Als dat af en toe eens is geen probleem maar is het opvallend vaak zou ik ook hiermee even naar de dokter gaan. Kan nierstenen veroorzaken maar kan ook duiden op een lekkage van het lymfesysteem.

Sommige mensen plassen bruinig en soms ook nog met schuim erbij net een biertje. Dat is wel iets om in de gaten te houden. Sporadisch geen probleem maar zie je dit vaak, dan ook weer naar de arts. Dit kan met behoorlijk wat redenen te maken hebben zoals: rode bloedcellen probleem, leveraandoening, geblokkeerde galwegen, hepatitis.

Rode plas kan ontstaan door voedsel wat je hebt gegeten en als het 1 keertje voorkomt geen probleem. Maar blijft het lang rood s het een teken dat je bloed plast. Ook dit kan een keer gebeuren en geen paniek maar toch even naar de dokter het kan te maken hebben met ontstekingen in de blaas of nieren.

Urine en Blaasonstekingen

Blaasontsteking bij vrouwen voor en na de overgang

De blaas en urinewegen worden beschermd door het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Tijdens de overgang krijgen vrouwen sneller een blaasontstekingen door deze hormoonverandering. Dit komt omdat normaal het oestrogeen ervoor zorgt dat de blaaswand en de plasbuis stevig blijft. Maar omdat dit hormoon afneemt neemt dit slijmvlies ook af en de kans op infecties vergroot daardoor. Rond deze organen zitten namelijk heel veel oestrogeen receptoren (sleutelgat waar alleen oestrogeen inpast.) En vooral na de menopauze als het oestrogeen enorm laag is zie je vaak dat vrouwen veel last krijgen van hun blaas. Dat zijn symptomen die puur te wijten zijn aan het afnemen van de slijmvliezen en dat de zuurgraad in de vagina basische wordt. Normaal is een vagina zuur voor de overgang en dat zorgt dat bacteriën daar in de buurt gedood worden. De vagina en je plasbuis liggen heel dicht bij elkaar maar ook je anus helaas. Daarom is de kans bij vrouwen in het algemeen veel groter om een blaasontsteking te krijgen als bij mannen. Goed je billen afvegen van voor naar achteren is erg belangrijk. Ook moet je zorgen dat er nooit ontlasting achter blijft op je anus. Ook na het vrije meteen je wassen is belangrijk. Nadeel is dat als je eenmaal een blaasontsteking hebt gehad dat er littekens zijn achter gebleven. Daar kunnen bacteriën gemakkelijk op gaan zitten. Wat we ook vaak zien is dat wanneer vrouwen toch een antibiotica kuur heeft gehad dat hun darm en vaginale flora zo hebben geleden dat ze schimmels erdoor krijgt. Dit kan vaginaal zijn maar kan ook candida in de darmen veroorzaken.

Bloed in urine (Hematurie)

Bloed in de urine, ook wel hematurie genoemd, kan verontrustend zijn, maar is niet altijd een teken van een ernstig probleem. Soms is het slechts een tijdelijke reactie op intensieve lichamelijke inspanning, zoals hardlopen. Echter, het kan ook wijzen op een urineweginfectie, nierstenen, blaasontsteking of in ernstigere gevallen nierziekten of een tumor.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen microscopische hematurie, waarbij bloedcellen alleen onder de microscoop zichtbaar zijn, en macroscopische hematurie, waarbij de urine een roze, rode of bruinachtige kleur krijgt. Als je bloed in je urine opmerkt, is het verstandig om dit door een arts te laten onderzoeken. Soms zijn aanvullende tests, zoals een urineonderzoek of een echo van de nieren en blaas, nodig om de oorzaak vast te stellen.

Blaasontsteking bij mannen

Blaasontsteking bij mannen komt niet zo vaak voor. De weg van de plasbuis is heel lang tot aan de blaas, dus de kans is klein dat van buiten uit er iets naar binnen komt. Mannen die niet besneden zijn hebben weer een grotere kans dan besneden mannen omdat tussen de huidplooien bacteriën gemakkelijk kunnen groeien. Verder zijn er nog meer redenen dat mannen blaasontsteking kunnen krijgen zoals bij prostaatklachten, nierstenen, slecht uitplassen en diabetes. Bij anale seks komt het ook heel vaak voor omdat de meeste blaasontstekingen worden veroorzaak door een bacterie die in de dikke darm zit. Een condoom is altijd nodig.

Symptomen bij een blaasontstekingen

• Pijn bij plassen
• Vaak plassen
• Moe
• Urine kan veranderd zijn, zoals troebel, melkachtig, rood
•  Pijn in je buik of rug

Blaasontsteking Behandelen

Tot bepaalde hoogte kan je zelf je blaasontsteking behandelen, maar als het na een week niet is verbeterd of je merkt dat de klachten erger worden, dan moet je echt een kuur hebben.

Neem altijd een probiotica kuur (metagenics probactiol plus)

• 2 glazen Cranberry sap elke dag
• 1,5 tot 2 liter water elke dag
• 2x daags vitamine c 500 miligram (niet gebufferd)
• D-mannose 2 keer per dag (of zie verpakking)
• Eet gezond dus veel groente fruit en volkoren.
• Laat koffie, melkproducten, zwarte thee, alcohol en alles waar suiker en witte bloem weg.

Urine is een waardevolle bron van informatie over je gezondheid. Bloed in urine, eiwit in urine, donkere urine en afwijkende creatininewaarden kunnen signalen zijn van onderliggende gezondheidsproblemen. Hoewel sommige afwijkingen onschuldig of tijdelijk kunnen zijn, is het belangrijk om bij aanhoudende of ernstige veranderingen een arts te raadplegen. Regelmatig goed gehydrateerd blijven, een gezond dieet volgen en preventieve controles laten uitvoeren kunnen bijdragen aan een optimale nier- en urineweggezondheid.

Wil je meer weten over urineonderzoek en wat jouw urine je vertelt? Raadpleeg dan je huisarts of een specialist voor een uitgebreid onderzoek.