Karnemelk is een drinkbaar vetarm zuivelproduct wat erg zuur smaakt. Vroeger werd het ook wel botermelk genoemd. Jaren geleden werd dit product oorspronkelijk geproduceerd door het karnen van verzuurde room, vandaar ook de naam. De room werd in een speciaal hiervoor ontworpen container met erg veel kracht geroerd. Met de traditionele werkwijze werd het deel dat werd geroerd gedaan door een plank met een aantal grote gaten. Inmiddels wordt dit bijna nooit meer toegepast omdat er vele andere, snellere methodes zijn ontwikkeld om boter van de karnemelk te scheiden. Gewoonweg flink schudden bijvoorbeeld. Tijdens het karnen komt het vet in de melk vrij en klontert dit samen tot boterklonten. Dit wordt daarna uit de containers gehaald en opgeslagen. Het restant wat achterblijft is de karnemelk die we kennen. Tegenwoordig wordt alles in de fabriek gedaan.
De Basis van Karnemelk
Alle karnemelk wordt fabrieksmatig vervaardigd en is dus ook geen bijproduct meer van de boterproductie. Fabrieksmatig wordt aan magere melk melkzuurbacteriën toegevoegd, waardoor de melksuiker (lactose) wordt omgezet in melkzuur. Dit is wat we in supermarkten kopen.
Karnemelk bestaat uit water, eiwit, zouten en melkzuur. De grote eiwitdeeltjes zakken door de zwaartekracht geleidelijk naar beneden. Dit proces zie je bijvoorbeeld erg goed in een glas uitgeschonken karnemelk. Als de karnemelk enkele dagen onaangeroerd in de koelkast staat, gaat de karnemelk zich vanzelf verdelen in een dunner en zuurder laagje bovenop, en onderop een dikker deel. Als we een glas karnemelk leegdrinken zien we altijd strepen in het glas achterblijven, dit is te wijten aan de samenstelling van karnemelk. De eiwitdeeltjes blijven aanvankelijk aan het glas kleven, omdat de grootste en zwaarste deeltjes als eerste naar beneden glijden en daarbij de lichtere deeltjes die ze tegenkomen aan de kant schuiven. Dit geeft “ een spoor” aan de glaswand.
Is karnemelk gezond?
Karnemelk is heel erg gezond. Dit klinkt misschien onwaarschijnlijk aangezien het product wordt gemaakt van verzuurde melk. Toch is het zo. Karnemelk is gezond. Het is heel erg rijk aan calcium en kalium. Daarnaast zit het vol vitamine A,B,C,D en ijzer. Karnemelk zorgt er tevens voor dat de bacterie-huishouding in ons lichaam wordt bevorderd. Zowel de bacteriën in de maag, de darmen als in de mond worden versterkt en daardoor verbeterd. Het heeft bloeddruk-verlagende eigenschappen, omdat het de bloedvaten beschermt tegen mogelijke beschadigingen door cholesterol.
Is karnemelk gezond voor kinderen?
Ook kinderen die nog in de groei zijn hebben voordeel aan het drinken van karnemelk. Karnemelk stond vroeger vooral erg bekend om zijn bloedzuiverende werking. Dit klopt voor een zeer klein deel. Net als yoghurt bevat karnemelk melkzuurbacteriën waardoor melksuiker wordt omgezet in melkzuur. Dit werkt enigszins bloedzuiverend, maar lang niet in de hoge mate wat werd beweerd en gedacht.
Karnemelk met suiker
Er worden diverse soorten karnemelk gezoet met (melk)suiker. Ook biologische karnemelk en dit heeft invloed op de voedingsstoffen in dit drankje. Karnemelksoorten worden gezoet met suiker om de zure smaak te verbergen. Dez smaak is niet zo aangenaam, vooral niet voor kinderen. Soms smaakt de karnemelk van heden nergens naar door de vele bewerkingen.
Waarvoor kan karnemelk gebruikt worden?
Behalve als drank, kan karnemelk best wel gebruikt worden om mee te bakken. Denk maar aan een heerlijke panacotta, een blauwebessentaart en amerikaanse pannenkoeken.
Verschillende soorten karnemelk
Er zijn meerdere soorten karnemelk. De bekendste zijn: gewone karnemelk, boeren (land) karnemelk en biologische karnemelk. Van deze soorten is de biologische karnemelk de melk met de originele smaak.
Karnemelk is een middel met zoveel voordelen en mag dus helemaal niet ontbreken in je keuken. Het bevat verschillende vitamines die belangrijk zijn voor een gezond lichaam. Drink regelmatig karnemelk om die naar binnen te krijgen.
